Miras Payı, vefat eden bir kişinin geride bıraktığı mal varlığının mirasçılar arasında paylaştırılmasıdır. Miras bırakan tarafından herhangi bir mirasçı belirlenmemişse, miras tüm yasal mirasçılar arasında eşit olarak paylaştırılır. Yasal mirasçıların kimler olduğu ve ne kadar pay alacakları Türk Medeni Kanunu’nda belirtilmiştir.

Mirasın yasal mirasçılara dağıtımı

Yasaya göre, miras yasal mirasçılar arasında paylaştırılacaktır. Yasal mirasçılar aşağıdakilere göre bölüşürler:

Bir mirasçının soyundan gelenlere birinci derece mirasçılar denir. Bir mirasçının çocukları birinci derece mirasçı olarak kabul edilir. Çocuklar eşit mirasçılardır. Mirasçılığı sürdürmek için, bir mirasçıdan önce ölen çocukların soyundan gelenler mirasçı olabilirler. Eğer bir eş ölürse ve hala beş çocuğundan dördü ve ölen çocuktan üç torunu varsa, mirası beş çocuğu arasında eşit olarak paylaştırılır. Ölen bir çocuğun mirası üç torun arasında paylaştırılır.

Her iki ebeveyn de mirasçıdır. Her ikisi de eşit mirasçıdır. Eğer ebeveynler mirasçılardan önce ölürse, onların yerine torunları mirasçı olur. Ailenin bir tarafında hiç mirasçı bulunmazsa, miras eşit olarak paylaştırılacaktır.

Büyükanne ve büyükbabalar, altsoyu olmayan mirasçıların ebeveynleri veya altsoyları olabilir. Her ikisi de eşit derecede mirasçıdır. Mirasçıdan önce ölmüş olan büyükanne ve büyükbabanın tüm torunları miras alma hakkına sahiptir. Bir mirasçıdan önce ölen anne tarafından büyük ebeveyn veya baba tarafından büyük ebeveynin altsoyu yoksa, bu pay onların mirasçılarına gidecektir.
Eğer hem anne hem de baba tarafından büyükanne ve büyükbabalar, torunları olmayan çocuktan önce vefat ederse, miras diğer tarafın çocuklarına geçer.

Hayatta kalan bir eş yoksa ya da büyükanne ve büyükbabalardan biri mirasçılardan önce vefat ederse, onun payı çocuğa kalacaktır.

Babalık söz konusu olduğunda, evlilik dışında doğan ve babalığı mahkeme kararıyla kabul edilen veya kurulan çocuklar, evlilik ilişkisi olarak miras alacaktır.

Anne ve babanın her ikisi de hayatta ise miras paylaşılabilir.

Eşin sınıfına göre, sağ kalan eş mirası aşağıdaki oranlarda alır:

• Eğer mirasçılarla birlikte miras alırsa dörtte birini alır.
• Mirasçı, ebeveynleri ile birlikte miras alırsa mirasın yarısını alır.
• Mirasçı büyükanne ve büyükbabası ve çocuklarıyla birlikte miras alırsa eş mirasın dörtte birini alır. Eğer onlar yoksa, eş mirasın tamamını alır.

Devlet mirası ve evlatlık ilişkileri arasında miras paylaşımı

Evlat edinilen çocuklar ve onların soyundan gelenler, evlat edinenden kan yoluyla miras alırlar. Evlat edinilen çocuklar ebeveynlerinden ve kardeşlerinden miras alırlar. Evlat edinen ebeveynler veya akrabalar çocuğa mirasçı olamazlar.

Devlet, mirasçısı olmayan vefat etmiş bir kişinin mirasını devralır.

Miras paylaşımı davası

Mirasın paylaştırılması, kanun veya sözleşme ortaklığın devamını zorunlu kılmadıkça, her mirasçı tarafından her zaman mümkündür.
Her mirasçı, adalet mahkemesinden miras mallarının satış yoluyla veya mümkün olmadığı takdirde ayni olarak paylaştırılmasını talep edebilir. …. Hâkim, mümkünse taşınmaz malları mirasçılar arasında paylaştırarak terekeyi böler. Hâkim, mirasçılardan birine verilen her taşınmaz mal için aradaki değer farkını para ile tazmin eder. Miras payları eşitlenmiş olur.

Derhal dağıtım yapılması mirasın değerini azaltacaksa, sulh hakimi dağıtımı erteleyebilir. Bu karar bir mirasçının talebi üzerine alınır.

Doğmamış bir çocuk söz konusu olduğunda, miras paylaşımı ertelenir. Anne çaresizlik içindeyse, mirastan bebeğin doğumuna kadar annenin geçim masraflarının karşılanmasını isteyebilir.

Miras taksim edilirken paylı mülkiyet elbirliği mülkiyetine dönüştürülür

Sulh hakimi, diğer mirasçıları itirazlarını sunmaları için belirli bir süre içinde davet edecektir. Sulh hakimi, belirtilen süre içinde elbirliği mülkiyetinin devamını veya taksimi haklı gösterecek herhangi bir itiraz almazsa, elbirliği mülkiyetinin paylı mülkiyete dönüştürülmesine karar verecektir.

Miras paylaşımında birlikte yaşayanların hakları

Mirasçı vefat ederse, miras, mirasçının baktığı veya birlikte yaşadığı kişinin geçim ve bakım masraflarını karşılayabilir.

Zamanaşımı ve Miras Davalarına Bakmaya Yetkili Mahkemeler

Miras taksimine bakmaya miras davasını karara bağlayan mahkeme yetkilidir. Miras ortaklığı devam ettiği sürece mirasın paylaşımı davası açılabilir.