İrtifak hakkı, malikin taşınmazı kullanmasını ve ondan yararlanmasını sağlayan, taşınırlara bağlı bir mülkiyet hakkıdır. İrtifak hakkına konu olan taşınmazın, malikin mülkiyet hakkından doğan haklarını kullanmasını engelleyebileceğini veya bu hakların bir başkası tarafından kullanılmasını kabul edebilecek durumda olması gerekir.

İrtifak hakkı nedir?

Bir mülk üzerindeki irtifak hakkı, mal sahibinin mülk üzerindeki haklarını sınırlar veya kullanımını kısıtlar. Bir taşınmazın lehine veya aleyhine irtifak hakkı tesis etmek mümkündür. Hâkim taşınmaza irtifak hakkı tanıma yetkisine sahiptir, ancak taşınmazın sahibi malik olacaktır. Bir taşınmaz lehine kurulan irtifakın konusunu iki ayrı taşınmaz oluşturur. Aksi kararlaştırılmamışsa, bir taşınmazın mülkiyetini kazanan kişi irtifak hakkını da kazanmış olur. Tüzel/gerçek kişi irtifakı taşınmaz ile kendi arasında kurar.

Farklı irtifak hakkı türleri nelerdir?

Yararlanma Hakkı Sahibine üründen yararlanma olanağı veren bir haktır. Haklar devredilemez veya miras bırakılamaz. Hakkın verilmesinden önce, ne kadar süreceği belirlenmelidir. Gerçek kişiler için bu süre ömür boyu, tüzel kişiler için ise 100 yıla kadar olabilir.

Amerika Birleşik Devletleri’nde ikamet eden hak sahipleri harç ödeyerek konut satın alabilmektedir. Sorun, tapu sicilinde konut olarak kayıtlı taşınmazın bu kategoriye girip girmediğidir. Bu irtifak hakkı, tanınan kişiye mülkte yaşama hakkı verir.

Üst Yapı Hakkı Bu hak size bir taşınmazın üstüne veya altına inşaat yapma olanağı verir. Üst yapı hakkı sahipleri, diğer kişilerin taşınmazları üzerinde inşaat yapma hakkına sahiptir. Süre otuz ila yüz yıl arasında değişebilir. Yüzde 75’ten sonra süre yüz yıla kadar da artırılabilir. Üstyapı hakları devredilebilir veya miras bırakılabilir.

Kaynak Hakkı Bu irtifakhakkı bir mülk sahibine, bir kaynak sahibine veya bir taşınır mal sahibine ait olabilir.

Çeşitli İrtifak Hakları (Geçit : Spor Sahası – Atış talimi)

İrtifak hakları devredilebilir mi?

İrtifak hakkının devrini yasaklayan bir düzenleme bulunmamaktadır. Türk Medeni Kanunu’nun Eşya Hukuku bölümünde bu konu düzenlenmiştir. Bunun için Türk Medeni Kanunu’ndaki düzenlemelere bakmalı ve türünü belirlemelisiniz. İntifa hakkının devrini düzenleyen TMK madde 806’da hakkın ancak sözleşmede aksi kararlaştırılmışsa devredilebileceği belirtilmiştir. TMK’nın 826. maddesine göre, üst hakkının mirasçılara devri ancak sözleşmede aksi kararlaştırılmışsa mümkündür. TTK Madde 837, menşe hakkının miras yoluyla geçmesine ve devredilmesine izin verir. Oturma hakkı, TMK’nın 823. maddesine göre devredilemez ve miras bırakılamaz. TMK’nın “diğer irtifaklar” başlıklı 838. maddesine göre bu hak, aksi kararlaştırılmadıkça devredilemez ve intikal edemez.

İrtifak hakkı ne kadar süreyle kullanılabilir?

İrtifak hakları otuz yıla kadar tescil edilebilir. Ancak süresiz olamaz. İrtifak hakkı 100 yıla kadar tescil edilebilir. İrtifak hakkı 75 yıl içinde kullanılmazsa 100 yıl daha uzatılabilir.

İrtifak hakkı olan bir mülkü satabilir miyim?

İrtifak, taşınmaz malın mülkiyeti üzerinde bir sınırlamadır. İrtifak hakkı taşınmazların satışını yasaklar mı? İrtifak hakkı mülkiyet hakkının kullanımını kısıtlar. İrtifak hakkı tasarrufu kısıtlamaz. Bu nedenle irtifak hakları satılabilir. Tapunun şerhler bölümünde bir irtifak hakkı belirtilmişse, mülk satılsa bile irtifak hakkı var olmaya devam eder. Yeni malik bu mülkü kullanma konusunda sınırlı bir hakka sahip olacaktır.

Hayvancılık irtifakı nedir?

Devlet, vatandaşlara arazilerini hayvan yetiştirmek için kullanmaları için irtifak hakkı verir. İlin bu hakkı Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü’nden talep etmesi gerekiyor. Bu irtifak hakları 30 yıl süreyle geçerlidir. Yatırımı yaptıktan sonra araziyi irtifak hakkı sahibine satabilirsiniz.

Tapu Sicilinde İrtifak Hakları

İrtifak hakları mülkiyet haklarına yakın olduğundan, tapu sicilinde taşınmaz mallar sayfasından ayrı olarak listelenebilirler.

Kat mülkiyeti kolaylığı nedir?

Konut ve teknolojik gelişmeler daha pahalı hale geliyor. Müteahhitler arsa satın almak zorunda kalmamak için arsa payı karşılığında inşaat yapacaklar. Bu tür bir ortamda, mülkiyet suçlarını ortadan kaldırabilecek ve hak kayıplarını önleyebilecek bir tüzel kişiliğe sahip olmak gerekmektedir. Kat irtifakı düzenlemeleri ile bu konu ele alınmaktadır. Kat mülkiyeti irtifakı, arazi sahipleri ve ortak malikler arasında ayrı bölümleri kat mülkiyetine dönüştürmek için yapılan yasal bir anlaşmadır. Kat mülkiyeti irtifakı sahipleri, inşaatın başlangıcından tamamlanmasına kadar maliktir. Kat mülkiyeti irtifakının sahipleri, ona sahip olanlardır.

Kat mülkiyeti kolaylığını nasıl kurabilirim?

Bu irtifak Tapu Sicil Müdürlüğü tarafından düzenlenen resmi bir tapu ile tesis edilmelidir. Kat irtifakı, arsa payları ile orantılı olarak verilecektir. Kat irtifakı kurmak için her hissedarın tapu siciline ortak bir başvuru yapması gerekir. Başvuruda ayrı bölümler, ortak alanlar ve eklentiler için boyutlar belirtilmelidir. İmzalı mimari planlar ve yönetim planları tüm taraflarca sunulmalıdır. Tapu sicil memuru başvuruya dayanarak tescil ve tapu işlemlerini tamamlayacak ve kat mülkiyeti irtifakını düzenleyecektir.

Bir kat mülkiyeti kiralamasını nasıl kat mülkiyetine dönüştürebilirim?

İskan belgesi almış bir kat irtifakı, bu belgeye dayanılarak kat mülkiyetine dönüştürülebilir. Arsa sahibi veya kat irtifakına sahip kişi bunu talep edebilir. Kat mülkiyeti tesis edilmemiş olsa bile bağımsız bölümlerin 2/3’ünün kullanılması ve binanın tamamlanmış olması halinde kat mülkiyeti hükümleri uygulanacaktır.

Kat mülkiyeti ile kat irtifakı arasındaki fark nedir?

Her iki tapu da aynıdır, ancak mal sahibinin arsa payına eşit bir arsa tapusu vardır.

Kat mülkiyetinin, binanın kat mülkiyeti irtifakı tesis edilerek onaylanan bir projeye uygun olarak inşa edildiğini gösterdiğini unutmamak önemlidir.

İpotek almak. Kat mülkiyeti irtifakı almak, kat mülkiyeti ipoteği almaktan daha zor olabilir. Bunun nedeni, projenin tamamlanmamış olması ve bu nedenle binanın riskli olmasıdır.

Yargıtay Kararları

“Geçiş Hakkı”Mülkiyete dayalı bir haktır. Bu, mal sahibine ait bir mülkiyet hakkıdır Kolay Doğru Kullanım Mülk sahibiirtifakhakkı talep etmelidir. Bu yükümlülük mal sahibinin sorumluluğundadır. Bu yükümlülük yerine getirildiğinde irtifak hakkı tanınacaktır. “Çıkar” (Yargıtay Hukuk Genel Kurulu, 2017, 1826 E.; 2021/991K.

“Zorunlu Su Yolu İrtifakı Talep sahibi zorunlu bir su yolu hakkının tesis edilmesini talep ederÖncelikle bir su hakkına ihtiyaç olup olmadığı belirlenir. Sonraki adım, taşınmazların bu ihtiyacı karşılamak için uygun olup olmadığını belirlemektir. Son adım, taşınmazların bu ihtiyacı karşılamak için kullanılıp kullanılamayacağını görmektir. Suya hala ihtiyaç duyuluyorsa, bunu sağlamak için çok maliyetli olmayan alternatif bir yol bulmak gerekir. Kaynağa sahip olanların çıkarlarını göz önünde bulundurmak önemlidir. Bu gibi durumlarda, zorunlu bir su irtifakının olması gerekir. Projeye dahil olan tüm mülk sahipleri ve kaynak sahibi davaya dahil edilmelidir. Bu tür bir hak değildir. Kesintisizlik ilkesine saygı gösterilmesi önemlidir. Kanalın türü ve güzergâhı ile kullanım amacının kararda yer alması önemlidir…” Yargıtay, 14. HD. 2021/1459E. 2021/3275K.