İHTİYATİ TEDBİR NEDİR?
İhtiyati hukuki tedbirler, ileride telafisi zor veya imkansız olabilecek zararların önlenmesine yardımcı olabilecek geçici tedbirlerdir. Özellikle bu durum söz konusu olduğunda çok yaygın ve faydalı bir kurumdur. Bunun nedeni, bir mahkemenin kalıcı bir karar vermesinin biraz zaman alabilmesidir. Ayrıca, davanın niteliği de değişebilir.
İşte ihtiyati tedbir kararlarına ilişkin en sık sorulan sorulara verilen bazı yanıtlar.
Ara emir derken neyi kastediyorsunuz?
İhtiyati tedbir, belirli bir olay gerçekleşmeden önce harekete geçmektir. Tedbir kararları, davacıların haklarını korumaya ve istenmeyen değişiklikleri önlemeye hizmet eder.
Kısıtlama emri nedir?
İhtiyati tedbir, duruşma sırasında veya öncesinde dava konusunun kasıtlı olarak değiştirilmesini veya değiştirilmesini önlemek için kullanılır. Mahkeme, duruşmadan önce talep edilmesi halinde ihtiyati tedbir kararı verecektir. Daha önce talep edilmiş olması halinde, ihtiyati tedbir kararı verildiği anda yürürlüğe girecektir. İhtiyati tedbir kararının geçici bir niteliğe sahip olduğu açıktır. Bu, hak sahibi olan tarafın haklarını davanın sonuna kadar koruyan geçici bir koruma şeklidir.
Bu tedbiri geçici yasal koruma sağlayan diğer tedbirlerden farklı kılan nedir?
İhtiyati haczin başka bir ihtiyati koruma tedbiri ile öncelik veya alternatif ilişkisi olmadığını unutmayın. Aslında, ihtiyati haciz ihtiyati tedbirleri para ile ilgili taleplerle sınırlı değildir. Diğer varlıkları, talepleri ve iddiaları korumak için de kullanılabilirler. Bir başka koruma şekli de delillerin ortaya çıkarılmasıdır. Korunan sadece konu değil, aynı zamanda ispat yöntemidir.
İhtiyati tedbir kararının özellikleri nelerdir?
Dava açmadan önce veya sonra ihtiyati tedbir talep edebilirsiniz. Mahkeme, dava devam ederken bir ara karar verecektir. Ara emri talep eden taraf, bunun haklı olduğunu göstermelidir. Tedbir kararı verilmediği takdirde telafisi mümkün olmayan bir zarar veya hak kaybı meydana gelecektir. Burada yaklaşık bir ispata ihtiyaç vardır. Zararın kesin olması gerekmez. Tedbir alınmadığı takdirde zarar olasılığının bulunması yeterlidir. Muhalefet ihtiyati tedbir kararına rıza göstermeyebilir, ancak daha sonra itiraz etme hakkını saklı tutar. Genel olarak, ihtiyati tedbir kararları ancak bir teminat gösterilmesi halinde verilebilir. Bazı durumlarda, teminata gerek olmaksızın ihtiyati tedbir kararı verilebilir.
İhtiyati Tedbir Yönetmeliği Nedir?
Hukuk Muhakemeleri Kanunu uyarınca hâkim, bir şeyin yapılıp yapılmaması gerektiğine karar verme yetkisine sahiptir. Bu tedbirler sınırlandırılmamıştır. Gerekirse, hakim telafisi mümkün olmayan zararları önlemek veya durdurmak için herhangi bir işlem yapılmasını emredebilir.
CCP’de yer alan tedbir türleri nelerdir?
Kanunda açıkça belirtilmemesine rağmen, doktrin üç tür tedbir kabul etmektedir. Doktrin üç tür ana tedbiri kabul etmektedir.
- Bir kararın varlığını ve uygulanmasını garanti altına almak için bir önlem olarak.
- Düzenleyici işlemlerin amacı, tüm tarafların çıkarları açısından en önemli olan konudaki uyuşmazlığı çözmektir.
- Davacının tatmin olmaması durumunda, uyuşmazlığı çözmek için atılan geçici adımlardır.
İhtiyati tedbir kararı için nasıl ve nereye başvurulur?
Bunu öngören özel kanunlar olmadığı sürece, talep edilmeden ihtiyati tedbir kararı verilmesi mümkün değildir. Hem davacı hem de davalı, dava açabilecek durumda iseler ihtiyati tedbir talebinde bulunabilirler. Dava açamayanlar bile dava açma haklarını kullanabilirler. Davayı açan kişinin yetkili olması gerekir. İhtiyati tedbir talebi davaya dahil değildir. Dava açılmadan önce dilekçe verilirse, asıl davaya bakmaya ve karara bağlamaya yetkili mahkemeye gönderilir. Dava ayrı olarak görülür. Tedbir talepleri ana davaya bakan mahkemeye yapılır. Mahkeme bir dilekçe veya talep alır. Taraflar, yasal çıkarlarının tehlikede olduğunu düşünüyorlarsa, dava açtıktan sonra ihtiyati tedbir talebinde bulunabilirler. Koşullara bağlı olarak, hakim genellikle talep sahibinden teminat göstermesini isteyecektir. İhtiyati tedbir talebi haksız bulunursa, zarar görene tazminat ödenecektir.
İhtiyati tedbir dilekçesi nasıl hazırlanır?
Dilekçe, dilekçe sahibinin ve talebe karşı çıkan tarafın isim ve iletişim bilgileri ile birlikte yetkili ve görevli mahkemeye gönderilmelidir. Ardından, mahkemenin adı, ihtiyati tedbirin türü ve nedeni ile konusu yazılır. Daha sonra, ihtiyati tedbir talebini desteklemek için kanıtlar sunulur. İhtiyati tedbir talebini belirttikten sonra dilekçe sahibi bunu imzalar. Bir dava dilekçesi ihtiyati tedbir talebini de içerebilir. Bu ifade genellikle dilekçenin sağ üst köşesinde yer alır.
İhtiyati tedbir başvurusu reddedilirse ne olur?
Bazı durumlarda mahkeme bir tedbir kararının gerekli olmadığına veya herhangi bir dayanağı bulunmadığına karar verebilir. Bu gibi durumlarda ihtiyati tedbir talebi reddedilir. Yasal yol hemen kullanılabilir. Talebi reddedilen taraf, durum değiştiğinde yeni bir tedbir kararı talep edebilir.
Bir ihtiyati tedbir talebi kabul edilirse ne olur?
Başvuruyu kabul eden taraf, diğer taraflardan bir hafta içinde kararın uygulanmasını istemek zorundadır. Talepte bulunan tarafın bu süre içinde kararın uygulanmasını istememesi halinde tedbir kararı kendiliğinden ortadan kalkar. Talepte bulunan taraf, eğer karar bir mahkeme duruşmasından önce verilmişse, ilgili tüm belgeleri iki hafta içinde sunmalıdır. Karar bir davadan önce alınmışsa ihtiyati tedbir otomatik olarak kaldırılır.
İhtiyati veya geçici tedbir kararına itiraz edebilir misiniz?
Karşı taraf dinlenmeden bir emir verilirse, bu taraf veya herhangi bir üçüncü taraf itiraz edebilir. Aksi kararlaştırılmadıkça, bu itiraz yürütmeyi durdurmayacaktır. Karşı tarafın dinlenmesinden sonra ihtiyati tedbir kararı verilmeyecektir. Yeni yasa itiraz hakkına izin vermektedir. Davanın açılmasından sonraki bir hafta içinde, diğer taraf davanın yetkisine, teminatına veya şartlarına itiraz edebilir. Bunlar mevcut olmadıkça, itiraz tebliğden itibaren bir hafta içinde yapılabilir. Mahkeme, süre geçtikten sonra veya yukarıda listelenmeyen nedenlerle yapılan itirazları dikkate almayacaktır.
Bir tedbir kararının temyizi için nasıl dilekçe hazırlayabilirim?
Dilekçe hem tedbir kararını veren mahkemeye hem de talepte bulunan kişiye hitaben yazılır. Ardından tedbirin kaldırılmasına ilişkin dilekçe, itiraz gerekçeleri ile birlikte sunulur. Ardından tedbirin kaldırılması talebinin hukuki dayanağı açıklanır.
Yargıtay’ın teminatsız tedbir kararı var mı?
İhtiyati tedbir talebi hükümet tarafından onaylanmış bir belgeye veya kesin bir kanıta dayanıyorsa, davacı teminatsız yardım da talep edebilir. Bu gibi durumlarda, davacının haksız olması ve diğer tarafın haksız zarara uğraması pek olası değildir. Bu gibi durumlarda diğer taraflara tazminat garantisi verilmesi gerekmez. Yargıtay Kararı aşağıdaki gibidir:
“İhtiyati tedbir kararının teminat alınmaksızın verilmesi talep edildiğinden, teminata ilişkin hukukun açıklanması gerekmektedir. Teminat gösterilmesi gereken haller farklı kanunlarda düzenlenmiştir.
İhtiyati tedbir talep eden kişinin haksızlığa uğraması halinde, uğrayabileceği zararları karşılamak üzere teminat göstermesi gerekmektedir. Mahkeme, kararını bir belgeye, kesin kanıta dayandırırsa veya gerçekler ve koşullar bunu gerektiriyorsa teminat talebini reddedebilir. Mahkeme gerekçesini açıklamak zorundadır. (Yargıtay 8. Hukuk Dairesi. 2013/6173E. 2013/6983K.)
İhtiyati hukuki tedbirler, ileride telafisi zor veya imkansız olabilecek zararların önlenmesine yardımcı olabilecek geçici tedbirlerdir. Özellikle bu durum söz konusu olduğunda çok yaygın ve faydalı bir kurumdur. Bunun nedeni, bir mahkemenin kalıcı bir karar vermesinin biraz zaman alabilmesidir. Ayrıca, davanın niteliği de değişebilir. İşte ihtiyati tedbir kararlarına ilişkin en sık sorulan sorulara verilen bazı yanıtlar.…